Hiç böyle olasılık hesabı yaptınız mı? Eminim yapmadınız. Erdal Dermirkıran’ın Ben Dünyanın En Akıllı İnsanıyım kitabında anlattığı olasılık hesabı bakın nasıl.

Hiç Böyle Olasılık Hesabı Yaptınız Mı?

Yıllarca okullarda olasılık hesapları anlatıldı bizlere. Hani şu bir torbada on top var hep aynı mevzu…

Önce soruyu hatırla: Bir torbada on top var: dördü yeşil, üçü kırmızı, ikisi mavi, biri beyaz.
Çektiğim topun mavi olma olasılığı kaçtır? Yaşayan yaşamayan, matematikle ilgisi olan
olmayan herkes bu soruya yüzde yirmidir diye cevap verecektir. Sen de…

Şimdi her şeyi, her söylenileni unut ve dinle! Yukarıdaki torbadan bir top çektiğinde gelen
topun mavi olma olasılığı gerçekten yüzde yirmi mi? Düşün! Torbada dört değişik renkte top
var gibi gözükse de aslında sadece iki renk yok mu? Biri mavi top, diğeri de mavi olmayan
top. Sonuç olarak çektiğin top ya mavidir ya da değil. Demek ki yeşil, beyaz ya da kırmızı
gelirse, mavi değildir, mavi gelirse de mavidir. O halde cevap yüzde yirmi değil, yüzde ellidir.

Olasılık İle İlgili Başka Bir Örnek

Bir futbolcu on penaltı atışından sadece birini gole çevirebiliyorsa, on birinci penaltı atışını
gole çevirme ihtimali yüzde on mudur, yoksa yüzde elli mi? Tabii ki yüzde elli. Attığı penaltı
ya gol olur ya da olmaz…

Henüz gerçekleşmemiş her ne varsa hayata dair olma ihtimali mutlaka yüzde ellidir. Ya
olur ya da olmaz.’

Elbette ki böyle düşünen bir insan asla şaşırmaz asla paniklemez, asla hayal kırıklığına
uğramaz. Çünkü onun için her şeyin olma ihtimali daima aynıdır: Yüzde elli…

Dünya Ticaret Merkezi Saldırısı

Güncel olması nedeniyle, dünyanın en büyük terör olayını biraz irdelemek istiyorum.
Dünya Ticaret Merkezi ne yapılan feci saldırının (Saldırı Anı Videosu) üzerinden henüz birkaç gün geçmişti. Herkes bir yorum yapıyordu. Türkiye’nin en ciddi TV kanallarından birinde de bir pilot yorum yaptı: “Bence başarısız bir eylemdi, intihar pilotu az kalsın hedefi ıskalıyordu. Dikkat ettiyseniz, uçağın sağ kanadı duvara çarptı. Hedeften yaklaşık beş metre saptı uçak. Bu da bize uçağı kullananların profesyonel olmadığı konusunda ipucu veriyor. Ben olsaydım hedefi tam ortalardım.” dedi. Fakat bizim pilotumuz, bir şeyi bilmiyordu. Eğer o binaya tam ortadan dalış yapılsaydı sadece on ve arka duvar yıkılacaktı, uçaktakilerden başkası ölmeyecekti ve belki de bina yıkılmayacaktı. Halbuki sağ Kanadın sağ duvara çarpması ile ön, arka ve yan duvarın kolonları parçalandı. Bina yıkıldı. O halde teröristler hedefi aslında tam istedikleri gibi vurdular. Çünkü binalar çöktü.

Bu arada işin görünen kısmıyla, belki de yapılmak istenen alakasızdı. Düşünsene olaydan
sonra tüm ABD TV’leri hiç ara vermeden beş gün dehşet görüntülerini yayınladılar ve başta
çocuklar olmak üzere, herkesin psikolojisi alt üst oldu. Tüm aileler çocuklarını psikologlara
taşıdı. Psikologlar bütün bu olanların bir film olduğunu anlattı çocuklara. Tam bu sıralarda bir kısım psikolog bunun doğru olmadığını, çocukların psikolojilerinin daha da bozulacağını ve onların bir daha da toparlanamayacağını söyledi. Hakikaten de doğru. Bugünkü olayın film olduğuna inanan Amerikalı bir çocuğu düşünsene, yıllar sonra tüm bu yaşananların bir film olduğunu söylediğinde ne kadar komik olur. Kim bilir belki de teröristlerin amacı çocukların psikolojilerini bozup, 20 sene sonra salak bir Amerika üretmekti. Kim bilir belki de bu hiç akıllarına bile gelmedi. Belki de bu facia diye bahsettiğimiz olay sadece bir kazaydı. Hiçbir şey göründüğü gibi değil işte ve tüm ihtimaller halen %50.

Olasılık Hesabında Son Nokta

Yazıyı okudunuz. Unutmayın ya yaparsınız ya yapamazsınız. Her şey %50. Aklınızda bu bulunsun fakat kitaplardaki ve sınavlardaki olasılık sorularını siz yine eski usulden yapın.